แก้บนไม่ทันไรก็แก้ล่างซะแล้ว

แก้บนไม่ทันไรก็แก้ล่างซะแล้ว

เจริญพรญาติโยมผู้อ่านทุกท่าน ในช่วงเวลานี้ก็ถือได้ว่าสถานการณ์ผู้เสียชีวิตจากโรคโควิด-19 ในประเทศไทยนั้นมีอัตราลดลงไปมากจากเมื่อไม่กี่เดือนก่อน แต่วัดไผ่ล้อมก็ยังรับร่างผู้เสียชีวิตจากโรคมาประกอบพิธีฌาปนกิจอยู่เป็นประจำ แม้ปัจจุบันทางวัดจะยังดำเนินการซ่อมเตาเผาอยู่ แต่เวลานี้ก็ใกล้เสร็จแล้ว น่าจะได้เปิดใช้งานในอีกไม่นานนี้ หากพระเดชพระคุณหลวงพ่อพูลได้ทราบความนี้ด้วยญาณวิถีอันใด หลวงพ่อน่าจะยินดีมากที่ปณิธานสุดท้ายของท่านก่อนจะมรณภาพได้ช่วยสงเคราะห์ผู้คนไปแล้วเป็นจำนวนมาก โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายใด ๆ ทั้งสิ้น แต่ค่าใช้จ่ายทั้งหลายนั้นมาจากแรงศรัทธาของญาติโยม ศิษยานุศิษย์จากทุกสารทิศ ผ่านกองทุนสวด เผา ฟรี ของทางวัด จึงขออนุโมทนาบุญแก่ทุกท่านที่มีส่วนในบุญนี้ด้วย

เมื่อไม่นานมานี้ อาตมาพบกับเรื่องที่จะว่าขำก็ขำ แต่ก็ขำไม่ออกเหมือนกัน

ธรรมดาคนเรานั้นบวชได้หลายสาเหตุ ไม่ว่าจะบวชเพื่อทดแทนคุณมารดา บวชเพื่ออยากศึกษาพระธรรม บวชด้วยทำหน้าที่ชายไทย บวชอย่างนี้เป็นการบวชที่กุลบุตรชาวไทยปฏิบัติสืบกันมา บางคนอยู่เป็นสุขในร่มกาสาวพัสตร์ สุขสงบดีหนอ ขอครองเพศบรรพชิตยาวนานไปจนตลอดชีวิตก็มี บางคนอยู่ได้ไม่นานก็รู้สึกกระสับกระส่าย เรียกว่าร้อนผ้าเหลือง บวชเจ็ดวันนานเหมือนเจ็ดปี แต่จะบวชอย่างไรก็ตาม นั่นเป็นบุญใหญ่ทั้งแก่ผู้บวช และผู้มีส่วนร่วมในการบวชเสมือนว่าตนได้สร้างพุทธบุตรเข้ามาอยู่ในสมณวงศ์ จะสั้นจะยาวก็ถือว่าได้เข้ามาในสมณวงศ์

บวชหน้าไฟ มักบวชเป็นสามเณร เนื่องจากเป็นการบวชเพื่อนำทางให้ผู้วายชนม์ได้เกาะชายผ้าเหลืองขึ้นสวรรค์ช่วงการฌาปนกิจศพ จึงเป็นการบวชที่ไม่นาน แค่หนึ่งวัน หรือสามวัน

บวชดัดนิสัย อันนี้อาตมาเจอบ่อยมาก เพราะมีคนจำนวนมากพาบุตรหลานมาฝากฝังกับอาตมา ให้บวชเป็นพระและให้ดัดนิสัย ซึ่งวัตรปฏิบัติของพระนั้นก็ขึ้นชื่อว่าเป็นเครื่องขัดเกลาคน อย่างน้อยที่สุด ถึงจะไม่รู้พระธรรมลึกซึ้งอันใด แต่ก็ได้ระเบียบวินัยกลับไป เท่านี้ก็คือมงคลจากการบวชแล้ว

ยังมีการบวชอีกอย่างหนึ่งที่เรียกว่า บวชแก้บน มาจากการบนบานศาลกล่าวอะไรสักอย่าง แล้วเจาะจงว่าหากสำเร็จจะมาบวชเป็นพระสงฆ์ แม้ดูเป็นการบวชที่ไม่ได้มาจากใจศรัทธาต่อพระธรรมโดยตรงนัก แต่ว่าพระสงฆ์องค์สำคัญหลายรูปของไทย ได้ตัดสินใจบวชตลอดชีวิต อุทิศชีวิตเพื่อพุทธศาสนา ก็มาจากการบวชแก้บน เพราะบางครั้งแม้ไม่ได้ตั้งใจบวชเพื่อศึกษาพระธรรมโดยตรง หวังแก้บนหรือเอาบุญเป็นสำคัญ ทว่าการได้อยู่ใต้ร่มกาสาวพัสตร์แม้เพียงน้อยก็อาจเปลี่ยนใจคนได้ การบวชแก้บนจึงอาจเป็นโอกาสสำหรับการพบพระธรรมได้อย่างหนึ่ง อย่างไรก็ตาม สำหรับหลาย ๆ คน แม้ได้โอกาสนั้นมา แต่ก็ไม่ได้ช่วยอะไร พอครบกำหนดก็สึกสาลาเพศไป นับว่าน่าเสียดาย เหมือนได้เข้าไปอยู่ในบ่อเงินบ่อทองที่ท่านอนุญาตให้เราขุดเอาเงินเอาทองไปใช้เป็นทรัพย์ จะมาด้วยเต็มใจไม่เต็มใจก็ตาม แต่เมื่อได้เข้าไปแล้วก็ถือว่าได้โอกาสขุดเงินขุดทองกลับไป บางคนไม่ได้ตั้งใจมา แต่พบเงินพบทองก็รู้ค่าจึงพากเพียรขุดเงินขุดทองแล้วหยิบติดตัวไปมากมาย ส่วนหลายคนไม่ได้ออกแรงขุด ไม่ได้ทองสักบาทก็นับว่าน่าเสียดายนัก

ชายคนหนึ่งมีบิดาป่วยอยู่ จึงบนบานศาลกล่าวให้พ่อนั้นหายป่วย หากหายป่วยแล้วจะบวชแก้บนเสียสัก 15 วัน ครั้นเวลาผ่านไปปรากฏว่าบิดาหายป่วยตามที่บนไว้จริง ๆ จึงต้องบวชแก้บนไปตามระเบียบ มีกำหนดบวช 15 วัน…ครึ่งเดือน กำลังดีนะ เป็นโอกาสดีได้ศึกษาพระธรรม ได้ไปอยู่ที่สำนักปฏิบัติธรรมที่จังหวัดกาญจนบุรี เป็นสถานที่สงบ สัปปายะดี

ปรากฏว่าไม่ถึงสองวัน! แค่วันแรกแหละโยม สลัดผ้าเหลืองหนีตามเมียน้อยไปแล้ว! บวชได้แค่วันเดียวแท้ ๆ อาตมาได้ข่าวก็เหวอ แต่ที่เหวอหนักกว่าคือเมียหลวง ร้อนถึงเมียหลวงมาร้องห่มร้องไห้ที่วัดไผ่ล้อม เพราะจู่ ๆ ก็เสียผัว เสียตอนผัวอยู่ในผ้าเหลืองเสียด้วย พุทโธ่ แก้บนไม่ทันไรแก้ล่างเสียแล้ว อาตมานึกขำกับสิ่งที่เกิดขึ้น แต่ก็ขำไม่ออก หรือถ้าจะขำก็ขำทั้งน้ำตา เพราะว่าโอกาสแห่งบุญมาถึงที่แล้ว ตัวเองก็อยู่ในผ้ากาสาวพัสตร์แล้ว แต่กลับแทนที่ด้วยกรรมเสียได้ เหมือนได้โอกาสเข้าไปในบ่อเงินบ่อทองแล้วแท้ ๆ แต่สุดท้ายกิเลสเรียกหา เดินตามกิเลสออกจากบ่อไปเสีย น่าเสียดายจริง ๆ

เรื่องนี้จึงเป็นอุทาหรณ์สำหรับผู้ที่จะบวชทุกคน โบราณท่านว่าการบวชนั้นมักมีมารมาผจญ เพราะการบวชนั้นเป็นบุญใหญ่มาก ย่อมเป็นที่หมายตาของพญามารที่จะขัดขวางคนให้พ้นไปจากความดี การจะบวชพระ ไม่ว่าจะบวชเพื่ออะไรก็ตาม สิ่งแรกสิ่งสำคัญที่ต้องมีคือใจที่พร้อมบวช ใจที่พร้อมจะสู้กับสารพัดพญามารที่จะเข้ามาผจญ ทั้งก่อนบวชก็ดี มีความกังวลใจว่าจะอยู่ได้ไหม กลางคืนจะหิวไหม จะทนนั่งคุกเข่านั่งพับเพียบนั่งขัดสมาธิวันละหลายชั่วโมงได้ไหม จะตัดขาดจากสิ่งบันเทิงต่าง ๆ อันเป็นการยั่วกิเลสได้ไหม และทั้งระหว่างบวช เบื่อบ้าง ลำบากกายใจบ้าง แต่ถ้าใจพร้อมถูกขัดเกลา ก็อยู่ได้

คนเราจะบวชด้วยวัตถุประสงค์อะไรก็ตาม ก็เหมือนได้เข้าไปพบกับบ่อเงินบ่อทองที่เปิดโอกาสให้ขุดและตักตวงออกไป จะเริ่มบวชด้วยวัตถุประสงค์ใดจึงไม่สำคัญเท่ากับเมื่อเข้ามาอยู่ในร่มกาสาวพัสตร์แล้ว เราเห็นคุณค่าของเงินทอง คือ พระธรรมหรือไม่ หรือเห็นแก่สิ่งยั่วยวนอื่น ๆ ที่ชักนำให้เราออกไปจากบ่อเงินบ่อทองนี้ มารที่มาผจญอาจจะยั่วยวนเราว่า “นี่นะ โง่ขุดทำไมให้เหนื่อยเปล่า เลิกขุดแล้วมาหาฉันเถอะ” หรือ “ขุดไปก็เหนื่อยเปล่า สู้อยู่กินเสพสุขดีกว่า” ด้วยการขุดเงินขุดทองนั้นอาจจะยากสักหน่อย แต่ผลลัพธ์ที่ได้ย่อมเป็นเงินเป็นทอง คือ อริยทรัพย์อยู่ดี บ่อเงินบ่อทองที่อาตมาพูดนี้เป็นบ่ออริยทรัพย์นะ เงินทองช่วยแก้ทุกข์ทางกายในระดับโลกียะฉันใด อริยทรัพย์ก็แก้ทุกข์ทางใจ ยกระดับสู่โลกุตตระฉันนั้น เมื่อผู้มีปัญญาพบว่า นี่คือบ่อเงินบ่อทอง เมื่อลงแรงด้วยความเพียรแล้วได้เงินทองจริง ก็ย่อมแนะนำชักจูงให้ผู้อื่นมาแสวงหาเงินทองในบ่อนี้ด้วย ให้ได้อริยทรัพย์โดยถ้วนหน้ากัน

จากแก้บน ถ้าบวชแก้บน แล้วได้แก้ทุกข์ เป็นของดี

  แต่ถ้าแก้บนไม่ทันไร แล้วแก้ล่าง เป็นสิ่งน่าเสียดาย

ขอเจริญพร

หลวงพี่น้ำฝน : 22 พ.ย. 2564