กลุ่มประชาสัมพันธ์และเผยแพร่ สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ(พศ.) เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ ๑๗ มกราคม ๒๕๖๑ เวลา ๐๙.๑๐ น. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจ ณ โรงเรียนวัดนาราบวิทยา ตำบลนาน้อย อำเภอนาน้อย จังหวัดน่าน โดยมี พันตำรวจโท พงศ์พร พราหมณ์เสน่ห์ ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ(ผอ.พศ.) กราบทูลถวายรายงาน การนี้ พระครูถาวรรัตนานุกิจ ประธานกลุ่มโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา กลุ่มที่ ๖ นายณรงค์ ทรงอารมณ์ ผู้ตรวจราชการพศ. นายสิทธา มูลหงส์ ผอ.สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดน่าน พร้อมด้วยข้าราชการทุกภาคส่วน และราษฎรจำนวนมากเฝ้ารับเสด็จ
โรงเรียนวัดนาราบวิทยา ตั้งอยู่ที่ วัดนาราบ เลขที่ ๑๔๓ หมู่ที่ ๑ ตำบลนาน้อย อำเภอนาน้อย จังหวัดน่าน เดิมเป็นโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกธรรม เปิดสอนนักธรรมชั้นตรี โท เอก และจากสภาพปัญหาการขาดแคลนพระภิกษุ สามเณร ที่จะมาจำพรรษาและปฏิบัติศาสนกิจทางพระพุทธศาสนา ดังนั้นคณะสงฆ์อำเภอนาน้อยจึงได้ขออนุญาตจัดตั้งโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา จากกรมการศาสนา และได้รับอนุญาต เมื่อวันที่ ๑ กันยายน พ.ศ. ๒๕๔๒ เปิดทำการสอนระดับมัธยมศึกษาปีที่ ๑ – ๖ โดยมีพระครูสถาพรสุนทรเขต เจ้าอาวาส เป็นผู้รับใบอนุญาตและเป็นผู้จัดการโรงเรียน พระครูสุจิณนันทธรรม เป็นครูใหญ่ ต่อมาในปี ๒๕๕๑ พระครูพิธานนันทกิจ เป็นผู้อำนวยการโรงเรียน ปัจจุบันมีสามเณรนักเรียน จำนวน ๕๘ รูป พักประจำที่วัดจำนวน ๕ รูป เนื่องจากขาดแคลนที่พัก ทำให้สามเณรนักเรียนต้องเดินทางไกลสุดจากวัดเชตวัน อำเภอนาน้อย ระยะทาง ๒๔ กิโลเมตร และจากวัดดอนมูล อำเภอนาหมื่น ระยะทาง ๒๓ กิโลเมตร มีผู้บริหารและจำนวนครูจำนวน ๑๕ รูป/คน มีอดีตนักเรียนทุนพระราชทานกลับมาเป็นครูบรรพชิตจำนวน ๕ รูป ชุมชนบ้านนาราบซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงเรียน มีประชากรประมาณ ๕๐๐ หลังคาเรือน ส่วนใหญ่เป็นข้าราชการ ประกอบอาชีพค้าขาย และบางส่วนเป็นเกษตรกร ภายใต้การปกครองของเทศบาลตำบลนาน้อย ซึ่งได้ให้การสนับสนุนการดำเนินงานโครงการตามพระราชดำริฯ
จากนั้น สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จวางพวงมาลัยสักการะพระธาตุวัดนาราบ เสด็จเข้าในอุโบสถ ทรงวางพวงมาลัย ทรงจุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย ทรงนมัสการพระประธานประจำอุโบสถวัดนาราบ พระครูสถาพรสุนทรเขต ถวายพระพุทธรูปพระเจ้าแก้ว จำนวน ๑ องค์ เสด็จออกจากอุโบสถ ทรงประเคนของพระราชทานพระครูพิธานนันทกิจ ผู้อำนวยการโรงเรียนวัดนาราบวิทยา เสด็จเข้าศาลาทรงไทย ผู้บริหารกลุ่มโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ๑๕ โรงเรียนถวายรายงานสรุปผลการดำเนินงานตามแผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร หรือ กพด. ฉบับที่ ๕
ต่อมา พระครูพิธานนันทกิจ ถวายรายงานข้อมูลโรงเรียน ซึ่งในปีการศึกษา ๒๕๖๐ ดำเนินการพัฒนาสามเณรนักเรียนภายใต้แผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริฯ หรือ กพด. ฉบับที่ ๕ จำนวน ๘ เป้าหมายหลัก อาทิ การเสริมสร้างสุขภาพของสามเณรนักเรียน เพิ่มโอกาสทางการศึกษา เสริมสร้างศักยภาพของสามเณรนักเรียนทางวิชาการและทางจริยธรรม เสริมสร้างศักยภาพของสามเณรนักเรียนทางการงานอาชีพ เสริมสร้างศักยภาพของสามเณรนักเรียนในการอนุรักษ์และสืบทอดวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นและของชาติไทย ขยายการพัฒนาจากโรงเรียนสู่ชุมชน และพัฒนาสถานศึกษาเป็นศูนย์บริการความรู้ ส่งผลให้สามเณรนักเรียนมีพัฒนาการด้านสุขภาพที่ดีขึ้น ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนดีขึ้นตามลำดับ มีผลการทดสอบระดับชาติ (O-NET) ย้อนหลัง ๓ ปี ของสามเณรนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ พบว่า คะแนนเฉลี่ยวิชาภาษาไทย สังคมศึกษา ภาษาอังกฤษ และคณิตศาสตร์ สูงกว่าระดับสังกัด แต่ต่ำกว่าระดับประเทศ สำหรับสามเณรนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ พบว่า คะแนนเฉลี่ยวิชาภาษาไทย สังคมศึกษา ภาษาอังกฤษ และวิทยาศาสตร์ สูงกว่าระดับสังกัดและใกล้เคียงกับระดับประเทศ ผลการทดสอบการศึกษาระดับชาติ ด้านพระพุทธสาสนา (B-NET) ย้อนหลัง ๓ ปี ของสามเณรนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ พบว่า คะแนนเฉลี่ยวิชาพุทธประวัติ ธรรม และวินัย สูงกว่าระดับกลุ่มและใกล้เคียงกับระดับประเทศ สำหรับมัธยมศึกษาปีที่ ๖ มีคะแนนเฉลี่ยวิชาพุทธประวัติและธรรม ที่สูงกว่าระดับกลุ่มและใกล้เคียงระดับประเทศ
ลำดับต่อจากนั้น ทรงทอดพระเนตรกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร (กิจกรรมร้านค้า กิจกรรมส่งเสริมการเกษตร กิจกรรมออมทรัพย์ และส่งเสริมสวัสดิการ) โดยโรงเรียนวัดนาราบได้รับรางวัลพระราชทานโรงเรียนจัดการเรียนรู้สหกรณ์ดีเด่นระดับประเทศ ประจำปี ๒๕๕๙ ประเภทโรงเรียนในถิ่นทุรกันดาร เสด็จเข้าห้องสมุดทอดพระเนตรกิจกรรมห้องสมุด กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน คือ การเล่านิทานคุณธรรมและการทำหนังสือเล่มเล็ก ทรงลงพระนามาภิไธยในสมุดที่ระลึก ก่อนเสด็จเข้ายังอาคารเรียน ทรงทอดพระเนตรกิจกรรมการเรียนรู้โครงงานวิทยาศาสตร์ เรื่อง ขนมสีสวยด้วยสีธรรมชาติ โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง เครื่องรดน้ำอัตโนมัติในโรงเพาะเห็ดนางฟ้า ที่ได้รับรางวัลเหรียญทองแดงจากกิจกรรมประกวดโครงงานสิ่งประดิษฐ์สมองกลฝังตัว ประจำปี ๒๕๕๙ และโครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง ราวตากผ้าอัจฉริยะ ซึ่งได้รับรางวัลเหรียญเงินจากกิจกรรมประกวดโครงงานสิ่งประดิษฐ์สมองกลฝังตัว ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๐ แล้วเสด็จทอดพระเนตรเทศน์มหาชาติ จากสามเณรนักเรียนที่ได้รับรางวัลชนะเลิศการเทศน์มหาชาติ จากการแข่งขันทักษะวิชาการกลุ่มโรงเรียนพระปริยัติธรรม กลุ่มที่ ๖ ทอดพระเนตรสาธิตการทำน้ำยาล้างจาน ทำขนมทองม้วน การทำพรหมเช็ดเท้าและงานช่างสิบหมู่ (การตอกลาย) เพื่อเป็นการเสริมสร้างอาชีพให้กับสามเณรนักเรียน เสด็จไปอาคารสร้างเสริมสุขภาพ ทอดพระเนตรกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพ โดยได้รับการสนับสนุนจากโรงพยาบาลนาน้อยและมูลนิธิโรงพยาบาลสวนดอก มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เสด็จเข้าศาลาแม่อุตสาห์ นายอำเภอนาน้อย เบิกตัวผู้มีจิตศรัทธราถวายเงินโดยเสด็จพระราชกุศลตามพระราชอัธยาศัยจำนวน ๒๑ ราย เสด็จออกจากอาคารที่ประทับ ทรงฉายพระรูปร่วมกับคณะครู คณะกรรมการโรงเรียนและผู้มีอุปการคุณ จำนวน ๓ ชุด ทรงเยี่ยมคณะครูโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา จังหวัดน่าน และประทับรถยนต์พระที่นั่ง เสด็จพระราชดำเนินกลับ
