พระครูสุเขตสุทธาลังการ (อลงกรณ์ อนาลโย) เจ้าอาวาสวัดทุ่งเสลี่ยม บอกว่า พระธรรมสามิราชศาสดา เป็นพระพุทธรูปปางมหาจักรพรรดิ์ทรงเครื่องใหญ่ ศิลปะสุโขทัย สมัยอยุธยาตอนปลาย องค์พระพุทธรูปทรงเครื่องขัตติยราชแบบกษัตริย์อย่างเต็มยศ เช่น สวมมงกุฎ มีกรรเจียกจอน ตกแต่งเครื่องถนิมพิมพาพร อาทิ กุณฑล พาหุรัด ข้อพระกร ธำมรงค์ สร้อยสังวาล ทับทรวง ปั้นเหน่ง สนับเพลา ชายไหว กำไลพระบาท รองพระบาท โดยมีพุทธลักษณะคล้ายกับ พระพุทธนิมิตรวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญบรมไตรโลกนาถ วัดหน้าพระเมรุ จ.พระนครศรีอยุธยา
พระพุทธรูปทรงเครื่อง ยังมีความหมายในหลาย ‘นัย’ เช่น เรื่องการรวมร่างกษัตริย์ให้เป็นเทวราชาการนับถือพระพุทธเจ้าว่าอยู่ในวรรณะกษัตริย์ และยังเป็นการอธิบายความว่า กษัตริย์ของสยามประเทศเป็น “หน่อพระพุทธเจ้า” หรือผู้สืบเชื้อสายจากพระพุทธองค์โดยตรง เป็นต้น
ในสยามประเทศ การสร้างพระพุทธรูปทรงเครื่อง เป็นที่นิยมอย่างมากในสมัยอยุธยาตอนปลาย ในราวพุทธศตวรรษที่ ๒๒ -๒๓ จนถึงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ราวพุทธศตวรรษที่ ๒๔ โดยแบ่งออกเป็น ๒ แบบ คือ พระพุทธรูปทรงเครื่องน้อย และพระพุทธรูปทรงเครื่องใหญ่
“พระพุทธรูปทรงเครื่องน้อย” เป็นพระพุทธรูปที่มีเค้าโครงศิลปะบาปวน ศิลปะบายน อาจทำเป็นพระพุทธรูปปางนาคปรก หรือ ‘พระชัยพุทธมหานาถ’
ในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ทรงโปรดฯ ให้จำหลักขึ้นทั้งหมด ๒๓ องค์ และพระราชทานไปประดิษฐานยังที่ต่างๆ ในขอบเขตของพระราชอำนาจ เช่น ที่เมืองละโว้ หรือลพบุรี เป็นต้น โดยมาปรากฏอย่างชัดเจนในสมัยอยุธยา มีการแต่งองค์ทรงเครื่อง เช่น สวมเทริด หรือศิราภรณ์ มีกุณฑล (ตุ้มหู) สังวาล ทับทรวง ปั้นเหน่ง สนับเพลา รองพระบาท ฯลฯ แต่ยังไม่เต็มยศ สำหรับ พระพุทธรูปทรงเครื่องใหญ่ เริ่มปรากฏตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนกลางเรื่อยมา องค์พระพุทธรูปจะทรงเครื่องขัตติยราชแบบกษัตริย์อย่างเต็มยศมากขึ้น เช่น สวมมงกุฎ มีกรรเจียกจอน ตกแต่งเครื่องถนิมพิมพาพร อาทิ กุณฑล พาหุรัด ข้อพระกร ธำมรงค์ สร้อยสังวาล ทับทรวง ปั้นเหน่ง สนับเพลา ชายไหว กำไลพระบาท รองพระบาท อย่างอลังการ เช่น พระพุทธนิมิตรวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญบรมไตรโลกนาถ วัดหน้าพระเมรุ จ.พระนครศรีอยุธยา ซึ่งนับเป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องสมัยอยุธยาที่มีขนาดใหญ่ที่สุด
ทำบุญสมทบ ๑๐๐ บาท รับพระธานองค์จิ๋ว หน้าตักกว้าง ๑.๕ ซม.ห้อยคอได้ ๑ องค์
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ โทร 063-1625495 และ https://www.facebook.com/profile.php?id=100027849861287 หรือ https://youtu.be/K1mBKsFG5c8
ไตรเทพ ไกรงู รายงาน
